Giriş

Bültene Giriş: Daha katılımcı ve demokratik bir üniversite yönetişim modeline doğru


Banu Can, Eğitim Bilimleri (MA) 2005

Boğaziçi Üniversitesi bileşenleri, 2 Ocak 2021’de gerçekleşen tepeden inme rektör atamasından bu yana, üniversite bileşenlerinin iradesini hiçe sayan bir rektör atamasını tanımadıklarını ve tanımayacaklarını defalarca tekrarladılar. Boğaziçi direnişinin temel taleplerinden biri olarak dile getirilen, tüm bileşenlerin (akademisyenler, öğrenciler, idari personel ve mezunlar) katılımıyla gerçekleşecek bir rektör seçim sisteminin nasıl olacağını etraflıca tartışmaya fırsat olmadan Melih Bulu görevden alındı. Daha katılımcı ve demokratik bir yönetim için kararlılıkla mücadele etmekte olan üniversite bileşenleri olarak, yeni rektör adayı başvuruları için dayatılan iki haftalık süre içinde ne yapacağımıza karar vermek durumunda kaldık. Her bileşen grubundan gönüllülerin katılımına açık bir seçim komisyonu oluşturuldu. Seçim/güven oyu sistemini kararlaştırmaktan, seçim güvenliğine ve geniş mezun kitlelerine duyurulmasına kadar pek çok meseleyi iki hafta içinde demokratik, katılımcı ilkeleri gözeterek, tartışarak çözümlemenin ve oylamayı gerçekleştirmeye çalışmanın sembolik önemine inanan bir grup bileşen kolları sıvayıp, binlerce Boğaziçilinin katıldığı rektör adayları oylamaları düzenledi. Mevcut şartlarda her bileşenin ayrı ayrı görüş bildirebilmesi için üstünde anlaşılan bu sistemin ideal olmadığı aşikârdı. Ancak, bugüne kadar söz hakkı olmayan bileşenlere görüş bildirebilecekleri bir kapı açılmıştı ve bu sistem daha demokratik bir üniversite yönetimi talebini hayata geçirmek için atılmış önemli bir adımdı.


Bugün geldiğimiz noktada, akademik özgürlük ve kurumsal özerklikle birlikte katılımcı, demokratik ilkeleri hayata geçirecek bir üniversite yönetişimi için bileşenlerin daha fazla görüş alışverişi ve tartışma yürütmelerine olanak sağlayacak alan açmak gerektiğini düşünüyoruz. Üniversite bileşenlerinin yönetime katılımı direnişte sık tekrar edilen ve genel kabul gören bir talepse de, bunun şeklini ve olası model önerilerini öncelikle birlikte konuşabilmemiz gerek. Her bileşen grubunun içinde bu konuyu ele alan bir kesim olsa da, şu ana kadar bir araya gelerek etkileşimli ve sistematik çalışma konusunda pek yol kat etmiş sayılmayız.


Geçtiğimiz yaz düzenlenen rektör oylamalarında aktif çalışmış bileşenlerin bir kısmı olarak, bu gereksinimden yola çıkıp genişlemek üzere bir çekirdek grup oluşturduk. Birlikte, mevcut sistemin değerlendirmesine, alternatiflerin araştırılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunacak etkinlikler düzenlemeyi ve farklı bileşenler olarak çalışma gruplarında da bir araya gelebilmeyi umuyoruz. Bu bültenin de böyle bir arayışın platformlarından biri olmasını hedefliyoruz.